- Makaleyi Paylaş
- Facebook'ta Paylaş
- Twitter'da Paylaş
- 13 Nisan 2018, Cuma 17:43
İş dünyası yatırımını neden yurtdışına yapar?
Örneğin, Türkiye’de ucuz işgücüne dayalı sektörlerin yaşama şansı kalmayabilir. Bu nedenle eski teknolojiye dayalı yatırımlar, daha ucuz işgücü olan ülkelere gidebilir. Hatırlarsanız bir dönem Mısır bizim ikincil yatırım ülkemiz oluyordu. Ya da daha teknolojik seviyeye uygun olarak, ileri teknoloji ülkesine de yatırım yapılabilir.
İşte buna bir örnek;
Arçelik şu anda bir dünya markası oldu. Bunu nasıl başardı? Üretim merkezi Türkiye, ama bir çok ülkede yerel markalar satın aldı. Aynı zamanda o ülkelerde yatırımlar gerçekleştirdi. Hatta bir dönemin Alman devi olan Grundig bile şu anda Arçelik’in bir markası oldu.
Ama bizim bu yazıda bahsedeceğimiz konu bu değil.
Bugün Türkiye “Orta Yaş Fırsat” ülkesidir. Nüfus artışı yavaşlasa da, genç nüfus çok yoğundur. Demografik özellikler tam da tarihi büyüme fırsatlarına işaret ediyor.
Bu kadar dinamik ve büyüme potansiyeli yüksek olan ülkeden neden çıkılır? Neden yurtiçi yatırımlar yerine, yurtdışı yatırımlar artar?
YABANCIDAN 193 MİLYAR DOLAR
2003-2017 arasında yabancı yatırımcılar Türkiye’de toplam 193 milyar dolarlık doğrudan yatırım gerçekleştirdi. Buna karşılık aynı dönemde yurtiçi yatırımcılar da yurtdışında 39 milyar dolarlık yatırımlarda bulundu. Yerli yatırımların yabancı yatırımlara oranının ,2 seviyesinde kaldığı görülüyor.
Gayrimenkul hariç 147,5 milyar dolarlık yabancı yatırımı ülkemizde hangi sektörlere gitmiş?
56.351 milyon dolar sınai yatırımlara. (17.867 milyon doları enerji)
90.745 milyon dolar hizmet sektörü yatırımlarına. (39.636 milyon doları bankalar)
BİZİMKİLER NEREYE GİTTİ?
Gelin bizim iş dünyasının yurtdışı yatırımlarına bakalım. Önce hangi ülkeye gittiklerine bir göz atalım:
24.271 milyon dolar Avrupa
1) Hollanda: 10.634 milyon $
2) İngiltere: 2.319 milyon $
3) Almanya: 2.271 milyon $
4) Malta: 1.266 milyon $
ABD: 4.838 milyon $
Afrika: 764 milyon $
Azerbaycan: 6.463 milyon $
Burada dikkat ederseniz yerli yatırımcılar yurtdışına giderken ucuz işgücü ülkeleri yerine, gelişmiş ülkelere daha çok sermaye aktarmışlar. O zaman hangi sektörlere gittiklerine de bakalım:
Madencilik: 11.248 milyon $
Gıda sektörü: 4.360 milyon $
Tekstil: 1.372 milyon $
İnşaat: 1.784 milyon $
Ulaştırma-depolama: 1.651 milyon $
Bilgi-İşlem: 2.073 milyon $
Finans (Banka dahil): 6.965 milyon $
Gayrimenkul: 2.317 milyon $
SADECE BİR SENARYO
Şimdi şöyle bir senaryo yazalım: Yurtiçinde üretim-hizmet sektörlerinde faaliyetiniz var. Yurtdışından mal alıyorsunuz ve/veya mal ihraç ediyorsunuz. Ama yurtdışında küçük bir ofisiniz var.
Yurtdışından aldığınız malı önce dışarıdaki ofis şirketinize mal ediyorsunuz. Sonra o ofis şirketi yüklü bir kar oranı ile aynı malı ülkenizdeki şirketlere satıyor. Böylece yurtdışındaki ofis şirketinizde iyi bir kar birikiyor.
Bu senaryoyu tersine de çevirebilir veya her iki yönde de kullanabilirsiniz. Yurtiçinde ürettiğiniz malı, başa baş (belki de zarar) noktasında yurtdışı ofis şirketinize satıyorsunuz. Ama aynı malı oradaki ofis şirketiniz iyi bir karla yabancı müşteriye nihai olarak satıyor.
Ve final...
Yurtdışı ofis şirketinizde biriken karları (paraları) -finansal kredi- adı altında yurtiçindeki kendi şirketinize borç olarak veriyorsunuz. İdare eder bir faiz oranı ile bir de buradan kendi şirketinizde faiz elde ederek, devletin vergisinden de düşüyorsunuz.
Yıllar sonra ne mi oluyor?
Yurtiçinde zarar eden, bankalara milyarlarca borcu olan içi boşalmış bir yapı kalıyor. Ve artık borç sizin borcunuz olmaktan çıkarak, alacaklıkların derdi oluyor.
Ya da, Arçelik gibi bir dünya markası olup, varlıklarınız ve merkeziniz Türkiye’de kalıyorsunuz.
Tercih sizin.
Lakin burada sormamız gereken soru şu:
Ne oldu da son yıllarda yerli yatırımcıların yurtdışı yatırım iştahı açıldı? Neden sermayenin gözü dışarıya döndü? Şubat ayında dışa giden yatırımlar neden bize gelen doğrudan yabancı yatırımları geçti?
MAKALEYE YORUM YAZIN

-
20.04.2018 Piyasa kimi destekliyor?
-
17.04.2018 Sermaye çıkışı ve iflas
-
11.04.2018 İş ciddi!
-
10.04.2018 Neredennn...Nereye!
-
06.04.2018 Köprü fiyatları bile dolara bağlı
-
05.04.2018 Bir mucize gerçekleştiriyoruz
-
04.04.2018 Açık ekonomi
-
03.04.2018 Bakış farkı!
-
02.04.2018 Yeni petrol: 'Data' o da yabancıda
-
30.03.2018 Faiz lobisi nerede?
-
29.03.2018 TL taş gibiymiş!
-
28.03.2018 Nasıl ödenecek o borçlar?
-
27.03.2018 Hesap oyunlarıyla nereye kadar
-
26.03.2018 İş bulmak için ortaokul mezunu olmak yeterli
-
24.03.2018 Çözümler 10 yıl geriden...
-
23.03.2018 Bu modelin sonu iflastır
-
21.03.2018 Sanayisizleşme...
-
20.03.2018 Bu ekonomiyi hangi dış mihrak istemez ki...
-
19.03.2018 Bir çuval komplo yerine biraz akıl
-
13.03.2018 Düşman ilan etmekle sorun çözülmüyor
-
05.03.2018 Dolar sorunu özel oldu
-
02.03.2018 Biz Suriyelileri Avrupa da Türkleri...
-
28.02.2018 Çok acil aranıyor
-
27.02.2018 Mutluluk değil ama, umutlar sürüyor
-
22.02.2018 Nüfus artacak ama yaşlanmaya devam
-
13.02.2018 Neymiş
-
12.02.2018 Ağır konu: Üretimin bileşenleri
-
06.02.2018 'Hoşuna mı gidiyor?'
-
05.02.2018 Maaş devleti
-
01.02.2018 Birazcık da Milleti düşünsek olmaz mı?
-
31.01.2018 Beyin göçü ve yozlaşma tehlikesi
-
30.01.2018 Şahsi çıkar için susmayın
-
29.01.2018 Mıy mıy mıy mıy...
-
26.01.2018 Dolar'da şelale düşüşü olur mu?
-
25.01.2018 Paket üstüne paket açıklanıyor ama ne çare!
-
23.01.2018 Afrin nasıl zorunlu hale geldi?
-
23.01.2018 Ne adaleti?
-
22.01.2018 Savunma sanayi ilham olsun
-
19.01.2018 Neden endişe etmeliyiz?
-
18.01.2018 Son 30 yılımız
-
15.01.2018 Büyüme mucizesinin altında yatan bazı gerçekler
-
12.01.2018 Beyin göçü ve İzmir
-
11.01.2018 İstanbul & Ankara sönerken İzmir yükseliyor
-
09.01.2018 Zannederler ki devlet çok büyük yatırım yapıyor
-
08.01.2018 Nerede bu devlet?
-
05.01.2018 Sattıkça fakirleşiyor ve yozlaşıyoruz
-
04.01.2018 Sanal gelire gerçek vergi
-
02.01.2018 Vergi dilimlerini kırpa kırpa
-
28.12.2017 Yerli ve milli ithalat
-
27.12.2017 OHAL de ekonomi
-
26.12.2017 Bu yükü kim ödeyecek?
-
25.12.2017 Yaşasın devlet
-
21.12.2017 Milleti yaşat ki devlet yaşasın
-
20.12.2017 Tersine reform dönemi
-
18.12.2017 Vatanı satmak nasıl olur?
-
15.12.2017 Yeni KGF işsizlik fonu mu?
-
14.12.2017 Şer m, hayır mı?
-
12.12.2017 Büyüme formülü: Baz 6,1+Para 5,0= ,1
-
12.12.2017 Ne pahasına büyüme
-
07.12.2017 Üretim sorunu ve çözüm merkezi
-
06.12.2017 Para yokmuş...
-
30.11.2017 TL'nin acziyeti
-
29.11.2017 Şer güçler çalışıyor!
-
27.11.2017 Heyyy... Duyan var mııı?
-
24.11.2017 Köprüyü geçmek kolay mı?
-
23.11.2017 Korkmayın!
-
22.11.2017 Hem carimiz açık hem de milliyiz
-
21.11.2017 Düşman listesi
-
20.11.2017 Üretim mi?
-
17.11.2017 Umutsuz gençlik
-
16.11.2017 Ayarlar 2016'da bozuldu
-
14.11.2017 Finansal esaret
-
13.11.2017 Vergiden kaçınma: Kurumlar ödemedi kişiler ödedi
-
07.11.2017 Hassas denge
-
06.11.2017 Yüksek faizde milli dönem
-
03.11.2017 Asıl sorun ne?
-
30.10.2017 Bağımsızlık hareketlerinin ekonomik yönü
-
25.10.2017 Şaşalı debdebeli hatta obez
-
21.10.2017 Yeni yılın büyük sorunu
-
20.10.2017 Vatandaşın ekonomi mesajı
-
16.10.2017 Köprü-1
-
12.10.2017 Küresel vurgun pazarı
-
10.10.2017 Milli sorunumuz
-
05.10.2017 Örtülü borçlanma
-
04.10.2017 Bilezikleri bile topluyorsak!
-
02.10.2017 Trafodaki fiyat farkı
-
29.09.2017 Oranlar düşüyor
-
28.09.2017 Gelir sanal vergisi gerçek
-
21.09.2017 Siyaset... Siyaset...Ya sermaye!
-
18.09.2017 Boş tartışmalar gerçekleri örtmüş
-
15.09.2017 Lobi yüksek faizi keşfetti
-
11.09.2017 Büyük fikirlerden çılgın projelere geçiş
-
25.08.2017 Böyle bir büyüme mucizesi görülmedi
-
23.08.2017 Kim emekçi
-
22.08.2017 Bu bayram millet yine ölecek
-
16.08.2017 Eylem başkaaa söylem başka
-
14.08.2017 El-insaf
-
11.08.2017 Botaş'ın kasası milletten önemli
-
08.08.2017 Bu milleti faiz ve dövize mahkum etmeyin
-
07.08.2017 Altı dava, üstü para
-
03.08.2017 Venezuela ne kadar uzağımızda
-
02.08.2017 Yerden kalkmayı uçmak mı sandın?
-
01.08.2017 Bankaların günah karlılığı
-
31.07.2017 Yeni politik denge ve iş dünyasının yaklaşımı
-
28.07.2017 Toplum ve vergi ahlakı
-
26.07.2017 Bizdeki akıl Almanlarda yok
-
21.07.2017 Polise yapılan trafik işkencesi
-
20.07.2017 358 bin kişi kayıtlara girdi
-
20.07.2017 Albert Einstein bile domates formülünü çözemez
-
18.07.2017 Millet gerçekleri nasıl öğrenecek
-
17.07.2017 Bankada paranız ne kadar güvende?