Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye-Azerbaycan 12. Dönem Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) ve Yatırım Forumu kapsamında bulunduğu Bakü'de gazetecilerin sorularını yanıtladı. Gündemdeki sıcak başlıkları değerlendiren Bolat, özellikle otomotiv sektörü ve gümrüklerdeki beklemelere ilişkin iddialara açıklık getirirken, Avrupa Birliği (AB) ile ilişkiler ve Yeşil Mutabakat sürecine dair önemli takvimleri paylaştı.
Son dönemde otomotiv sektöründe, Çinli otomotiv devi BYD'nin Türkiye'deki yatırım sürecindeki gecikmeler nedeniyle gümrüklerde araç girişlerine izin verilmediği yönündeki spekülasyonlar artmıştı. Bakan Bolat, bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını belirterek, yaşanan aksaklıkların firmaların kendi yükümlülüklerinden kaynaklandığını ifade etti.
Bolat, konuya ilişkin şunları söyledi:
"Gümrüklerde araç girişlerinin durdurulduğuna dair iddialar gerçeği yansıtmamaktadır. Bu husus tarafımızca tekrar teyit edilmiştir. Firmaların kontenjan aşımı ya da teminat yükümlülüklerinden kaynaklanan münferit durumlar söz konusu olabilir. Vergi muafiyeti kapsamında alınan teşvikler için teminat mektubu verilmesi zorunludur. Gümrüklerde genel bir ithalat durdurulması söz konusu değildir, bu iddialar tamamen asılsızdır."
Ekonomi gündemini de değerlendiren Bolat, Türkiye ekonomisinin pandemi sonrası küresel enflasyon dalgasından etkilendiğini ancak gelinen noktada dengelenmenin sağlandığını vurguladı. Mayıs 2023 seçimleri sonrası Orta Vadeli Program (OVP) ile enflasyonla mücadelenin ve deprem bölgesinin ihyasının önceliklendirildiğini hatırlatan Bolat, şu verileri paylaştı:
ENFLASYON: Temel mallarda TÜFE %19-20, gıdada ise %27,5 seviyelerine geriledi.
DÖVİZ VE REZERVLER: Kurda denge sağlandı, Merkez Bankası rezervleri güçlü konumda.
DEPREM BÖLGESİ: Ay sonu itibarıyla 453 bin konut ve iş yeri hak sahiplerine teslim edildi.
Bolat, "Piyasalarda artık aşırı oynaklık bulunmamaktadır. Temel mallarda fiyat istikrarı sağlanmıştır" ifadelerini kullandı.
Bakan Bolat, ihracatçıları yakından ilgilendiren Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamındaki Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) için de kritik uyarılarda bulundu. 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek uygulamalar için özel sektörle yoğun bir çalışma yürütüldüğünü belirten Bolat, düzenlemenin ilk etapta gübre, alüminyum, çelik, elektrik, çimento ve tekstil sektörlerini kapsayacağını hatırlattı.
Sürecin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda yürütüldüğünü belirten Bolat, "Karbonsuzlaşma faaliyetlerini başarıyla yürüten firmalar artı puan kazanacak, yükümlülüklerini yerine getiremeyenler ise bu hakları EPİAŞ kontrolündeki piyasadan temin etmek zorunda kalacak" dedi.
Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konusundaki diplomatik temaslara da değinen Bolat, Türkiye'nin AB ekonomisine tam entegrasyon hedefini yineledi. AB Konseyi'nden henüz müzakere yetkisi çıkmamasına rağmen, teknik düzeyde sorunların çözüldüğünü belirtti:
"Karşılıklı sorunların büyük bölümü müzakere yoluyla çözülmüş, yaklaşık 30 başlıktaki sorun sayısı 11'e düşürülmüştür. 7 Ocak'ta Brüksel'de AB Komisyonu yetkilileriyle kapsamlı görüşmeler gerçekleştirilecektir."
Lojistik sektöründe nitelikli şoförlerin yüksek maaş vaadiyle İspanya gibi Avrupa ülkelerine gitmesi konusuna da değinen Bolat, bu akımın tersine döndüğünü açıkladı. Gidenlerin büyük bölümünün bir-iki yıl içinde Türkiye'ye döndüğünü belirten Bakan, "Türkiye'deki yaşam standartları ve ücret koşullarının daha sürdürülebilir olduğu görülmüştür" değerlendirmesinde bulundu.
Bakü temasları kapsamında Azerbaycan ile ticaret hacminin 8 milyar dolara ulaştığını ve bunun Türk Cumhuriyetleri arasındaki en yüksek rakamlardan biri (Kazakistan ile birlikte) olduğunu belirten Bolat, enerji fiyatlarındaki değişimlere bağlı dalgalanmaların geçici olduğunu ve ticaretin güçlenerek devam edeceğini sözlerine ekledi.