Bağımsız İstanbul Milletvekili ve avukat Mustafa Yeneroğlu, Türkiye'deki ceza adalet sistemine ilişkin çarpıcı bir değerlendirme yaparak, cezaevlerinde yaşanan yapısal krizin boyutlarına dikkat çekti. Yeneroğlu'nun paylaşımındaki veriler, uluslararası World Prison Brief (PrisonStudies.org) raporlarıyla da doğrulandı.
Yeneroğlu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Türkiye'deki cezaevlerinin köklü bir adalet sorununun sonucu olarak hızla dolduğunu belirterek şu ifadeyi kullandı:
"Türkiye, 100 bin kişiye düşen 488 tutuklu/hükümlü sayısı ile Avrupa ortalamasının neredeyse dört katına ulaştı. Bugün sokaklar cezaevinde yer olmadığı için salınan suçlularla doluyken, cezaevleri iktidarın adaletsizliğine maruz kalan on binlerce insanla doludur."
Dünyadaki tüm ülkelerin cezaevi istatistiklerini takip eden World Prison Brief, Türkiye için yayımladığı Eylül 2025 raporunda şu verileri paylaştı:
Türkiye'nin Cezaevi Verileri (1 Eylül 2025, WPB/PrisonStudies.org)
Toplam cezaevi nüfusu: 419.194 kişi
100 bin kişide mahpus sayısı: 488
Resmî kapasite: 299.940 kişi
Doluluk oranı: %132,9
Cezaevi sayısı: 395
Kadın mahkum oranı: %4,6
18 yaş altı mahkum oranı: %1,1
Yabancı mahkum oranı: %4,2
Tutuklu oranı (yargılaması tutuklu devam eden): %14,9
Bu rakamlar, milletvekili Yeneroğlu'nun dikkat çektiği tabloyu istatistiksel olarak teyit ediyor.
Yeneroğlu, Türkiye'nin mahpus sayısının dramatik biçimde diğer Avrupa ülkelerini geride bıraktığını belirterek şu karşılaştırmaya yer verdi:
Türkiye'de cezaevinde 428 binden fazla kişi bulunuyor (3 Kasım 2025 verisi).
Aynı nüfusa sahip Almanya'da cezaevi nüfusu yalnızca 59.413.
Türkiye Almanya'nın 8 katı mahpus barındırıyor.
Milletvekili Yeneroğlu, "Bu fark suç oranından değil, adalet sisteminden kaynaklanıyor" ifadeleriyle sorunun yapısal olduğuna işaret etti.
Türkiye'de cezaevlerindeki 428.267 kişinin 65.108'inin tutuklu olduğunu belirten Yeneroğlu, tutuklamanın bir istisna değil rutin uygulama haline geldiğini söyledi.
Türkiye'de tutukluların oranı: %14,9
Bu sayı yalnızca tutuklu yargılananları kapsıyor; diğer idari tutuklamalar hariç.
Yeneroğlu'na göre bu durum iki temel gerçeği gösteriyor:
Adaletsiz toplumsal düzen çok daha fazla suçlu üretiyor.
Adaletsiz yargı sistemi, masum insanların cezaevlerini doldurmasına yol açıyor.
Yeneroğlu açıklamasının sonunda, Türkiye'nin adalet politikalarının köklü biçimde değişmemesi halinde tablonun daha da ağırlaşacağı uyarısında bulundu:
"Yargı sistemimizi gerçekten adalet dağıtan bir sisteme dönüştürmediğimiz sürece cezaevlerini masum insanlarla doldurmaya devam ederiz."
Türkiye'de Cezaevi Nüfusu (WPB Tarihsel Veriler)
| Yıl | Cezaevi Nüfusu | 100 bin kişide mahpus |
|---|---|---|
| 2000 | 49.512 | 73 |
| 2006 | 70.277 | 101 |
| 2010 | 120.814 | 164 |
| 2016 | 200.339 | 251 |
| 2018 | 264.842 | 324 |
| 2022 | 341.497 | 400 |
| 2025 | 419.194 | 488 |
Son 25 yılda mahpus sayısı 8 kat arttı.