Madencilik faaliyetleri, Latmos bölgesinin doğal ve kültürel zenginliğini hızla yok ediyor.
Muğla ve Aydın sınırları içerisinde yer alan ve yaklaşık 8 bin yıl öncesine dayanan tarihiyle önemli bir kültürel ve doğal miras olan Latmos (Beşparmak Dağları), madencilik faaliyetleri nedeniyle tehdit altında.
Latmos, kayalıkları, tarihi dokusu, su kaynakları ve endemik florasıyla Türkiye'nin en özel bölgelerinden biri olmasına rağmen, 1984 yılından bu yana yürütülen madencilik faaliyetleri bölgenin ekosistemini hızla tahrip ediyor. Yirmi üç yılda 400 binden fazla maden ocağı ruhsatı verilmiş olan bölgedeki Feldspat ve Kuvarsit ocakları, bölgenin doğal ve kültürel değerlerini giderek yok ediyor.
Tarih ve Mitolojide Önemli Bir Yeri Var
Latmos, erken dönemlerde Anadolu'nun kutsal dağlarından biri olarak kabul edilmiştir. En yüksek noktası Tekerlek Tepe, tarih öncesi çağlardan beri çeşitli uygarlıklar tarafından kutsal sayılmış ve mitolojide önemli bir yer tutmuştur. Kutsal Labranda Antik Kenti'ni çevreleyen ve uzun yıllar çam ormanlarıyla kaplı olan bölgedeki ağaçlar ise, madencilik ve orman kesimi sonucu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Ekonomik ve Çevresel Tahribat Artıyor
Bölgedeki maden faaliyetleri, doğal yaşam alanlarını daraltmakta ve su kaynaklarını yok etmektedir. Köylüler, fıstık çamı, balıkçılık ve zeytincilik gibi geleneksel üretim alanlarında çalışmalarını sürdürürken, bölgenin giderek boşaldığı ve geleneksel yaşamın yok olduğu uyarısı yapılıyor.
Koruma Çabalarına Rağmen Yıkım Devam Ediyor
2008 yılında Türkiye çapında önemli bitki alanları arasında gösterilen Latmos'un korunmasına yönelik birçok bilimsel rapor ve koruma talebi bulunmasına rağmen, madencilik faaliyetleri durdurulamıyor. Bu süreç, bölgenin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması ve koruma altına alınması çağrılarına rağmen devam ediyor.
Halk ve Sivil Toplum Çalışmalarıyla Mücadele
Latmos'un korunması için çalışan sivil toplum kuruluşları arasında Latmos Platformu, Bafa Der, Ekodosd, Kuşadası Çevre Platformu ve Muğla Yeşil Yaşam Derneği yer alıyor. Kamuoyu ve ilgili kurumların dikkatini çekmek amacıyla sosyal medyada farkındalık çalışmalarına hız verilmiş durumda.
Yetkililere ve Kamuoyuna Çağrı
Latmos'un yok olmasını engellemek için, bölgenin bütünsel bir şekilde korunması ve ekosistemlerin yaşatılması gerektiği vurgulanıyor. Bu amaçla, kamu kurumları ve vatandaşların harekete geçmesi, tahribatın durdurulması ve bölgenin kalıcı olarak korunması için destek olunması önem taşıyor.
Latmos'un kurtarılması için aktif çalışan topluluklar:
- Latmos Platformu
- Bafa Der
- Ekodosd
- Kuşadası Çevre Platformu
- Muğla Yeşil Yaşam Derneği
Bu bölgede yaşanan tahribatın durdurulması ve doğal mirasımızın korunması için farkındalık yaratmak ve aktif destek vermek büyük önem taşıyor.
Murat TÜZEL
CHP İstanbul Kültür ve Turizm Komisyon Başkanı,
Şişli Kent Konseyi Turizm Komisyon Başkanı,
Dünya Seyahat Gazetecileri ve Yazarları Federasyonu Üyesi