ABD Yüksek Mahkemesi, kamu bankası Halkbank'a açılan ceza davasını durdurma talebini ikinci kez reddetti. Böylece Manhattan'daki federal mahkemede 2019'dan bu yana süren dava yeniden görülecek.
Mahkeme, alt mahkemelerin Halkbank hakkındaki cezai soruşturmanın devamına ilişkin kararlarını onaylayarak bankanın itirazını geri çevirdi.
ABD'li savcılar, Halkbank'ı İran'a yönelik Amerikan yaptırımlarını delmeye yardım etmekle suçluyor. İddialara göre banka, İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki paravan şirketler üzerinden yaklaşık 20 milyar dolarlık fonu gizlice transfer etti, petrol gelirlerini altın ve nakde dönüştürerek İran lehine kullandı ve sahte gıda ticareti belgeleri düzenledi.
Halkbank ise tüm suçlamaları reddederek suçsuz olduğunu savunuyor.
Dava, 2019'dan bu yana Ankara ile Washington arasındaki diplomatik ilişkilerde gerginlik yaratan başlıca konulardan biri oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, davayı "hukuksuz ve çirkin bir adım" olarak nitelendirmişti.
Son kararın ardından dava sürecinin New York'taki federal mahkemede yeniden başlaması bekleniyor.
Halkbank, Türkiye'nin kamuya ait bir kurumu olduğu gerekçesiyle yabancı devlet dokunulmazlığı kapsamında yargılanamayacağını öne sürmüştü. Ancak Yüksek Mahkeme 2023'te bankanın bu savunmasını reddetmiş ve davayı alt mahkemeye geri göndermişti.
Manhattan'daki İkinci Temyiz Mahkemesi daha sonra bankanın "ortak hukuk" (common law) kapsamında da dokunulmaz olmadığını belirtti. Yüksek Mahkeme'nin son kararıyla birlikte bu değerlendirme kesinleşmiş oldu.
ABD Adalet Bakanlığı, Yüksek Mahkeme'ye sunduğu görüşte "ortak hukuk ilkelerinin, yabancı devlet bankalarını cezai kovuşturmadan korumadığı" yönünde görüş bildirmişti.
Bu kararla birlikte Halkbank davası, New York'taki federal mahkemede yeniden görülecek. Yargı süreci, hem ABD-Türkiye ilişkilerini hem de uluslararası hukukta devlet kurumlarının dokunulmazlık sınırlarını yakından ilgilendiren bir emsal olarak değerlendiriliyor.
Kararın açıklanmasının ardından Halkbank hisseleri yüzde 12'den fazla değer kaybetti. Borsa İstanbul'da gün içinde 29,74 liraya kadar çıkan hisse, karar sonrası 25,94 seviyesine kadar geriledi.
Bloomberg Intelligence'ın analizine göre, Halkbank davasında 1 ila 2 milyar dolar arasında bir para cezası ihtimali gündemde. Bu tutar, bankanın 2024 yılı düzeltilmiş net gelirinin birkaç katına denk geliyor.
Kararın ardından Halkbank Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) açıklamasında bulundu. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Bilindiği üzere Halkbank'ın ABD'de devam etmekte olan ceza davasıyla ilgili süreçte; İkinci İstinaf Mahkemesi, Bankamızın teamül hukuku açısından dokunulmazlık talebini 22.10.2024 tarihinde reddetmişti.
İkinci İstinaf Mahkemesi'nin aleyhimize verdiği bu kararla ilgili olarak Bankamızın ABD Yüksek Mahkemesi (Supreme Court of the United States) nezdinde yaptığı temyiz başvurusu, anılan Yüksek Mahkeme tarafından 6 Ekim 2025 tarihinde reddedilmiştir.
Bu gelişme, hukuki sürecin tamamlandığı anlamına gelmemektedir. Süreç olağan akışında ilerleyecek olup Bankamız tüm yasal haklarını kullanmaya devam edecektir.
Bununla birlikte ABD ve Türkiye arasında mutabakatlar çerçevesinde hukuki bir uzlaşma zemini yakalamaya yönelik girişimler de ayrıca olumlu yönde devam etmektedir.
Kamuoyunun ve yatırımcıların bilgilerine sunarız."