TEOG-2'de 17 bin birinci var, yerleştirme nasıl olacak?

İkinci dönem Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sistemi merkezi ortak sınavlarında 81 ilde 17 bin birinci olduğu öğrenildi. Bu öğrenciler 120 sorunun tamamını doğru yanıtladı.

Hürriyet'te yer alan habere göre, heçen yılki ikinci dönem TEOG’da ise 987 öğrenci tüm testlerdeki 120 soruyu doğru cevaplamıştı. 1 milyonun üzerinde öğrencinin katıldığı ikinci dönem TEOG’daki bu sonucu Eğitim İş Başkanı Mehmet Balık şöyle yorumladı: “Birinci dönem TEOG sınav soruları çok zordu. İkinci TEOG sınavlarında soruları basitleştirerek açıklarını kapatabilmek için böyle bir yol izlediler. PISA ve TEOG’daki başarısızlığa karşı suni bir başarı yaratılmış oldu. Batman’daki bir okuldan 10 öğrenci birinci çıkmış. Sorular gerçekten seçmek için sorulmuş olsaydı bu kadar birinci çıkmazdı.”

Yapay bir başarı hikâyesi

Eğitim İş’ten yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: “Birinci dönem TEOG sınavlarında ortalama başarının düşük olması nedeniyle ikinci dönem TEOG sorularının bilinçli olarak kolay hazırlandığı tüm kamuoyu tarafından biliniyor. Bugüne kadar yapılan TEOG sınavlarında 2 bin ile 4 bin arasında öğrencimizin 120 sorunun tamamını doğru yapabildiği bilinen bir gerçek. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) birinci dönem TEOG’daki düşük başarı ortalamasını yükseltebilmek için ikinci sınavın sorularını kolay hazırlattı. Ölçme - değerlendirmede tutarlılık önemli bir süreç. Tüm TEOG sonuçları incelendiğinde soruların tamamını yapanların sayısı yaklaşık 4 bini geçmez iken son sınavda 15 bin öğrencinin soruların tamamını doğru yapması sınavın tutarlılığını şüpheli hale getirdi.”

Analiz: Yerleştirme ağlatacak

Sınava giren 1 milyonu aşkın öğrenciden 17 bininin ikinci sınavda tüm soruları doğru yapması bugüne kadar liselere giriş sınavlarında görülmeyen bir başarı. 

Neredeyse her 100 öğrenciden biri birinci oldu. Milli Eğitim Bakanlığı, TEOG-2’de kolay sorularla her ne kadar öğrencilerin yüzünü güldürdüyse de yerleştirmede ağlatacak gibi. Çünkü üst puanlarda yığılma olacak, geçen yıl 2-3 yanlışla öğrenci alan okullar 1 yanlışla öğrenci kabul edecek, hayal kırıklıkları yaşanacak. 

İki sınavın toplamında 700’e yakın birincinin olması bu yıl okulların puanının yükselmesine neden olacak. Bu durumda da özellikle Anadolu liseleri için yapılması gereken tek şey sıralamaya bakmak. Anadolu liselerinde ilk sırada yer alan Galatasaray ve İstanbul Erkek Lisesi, puan dışında okul notları, yaş gibi kriterlerde eşitlik olması durumunda kura ile bile öğrenci alabilir.

Eğitim uzmanı Hatice Yılmaz, geçen yıl Galatasaray Lisesi’ne ilk 330’a, İstanbul Lisesi’ne ilk 700’e girenlerin kayıt yaptırabildiğini söylerken, “Geçen yılla bu sene arasında 60 puan farkı çıkabilir. İki sınavda başarılı olanlar eşitse önce 8, 7 ve 6’ncı sınıf yıl sonu başarı puanına, burada da eşitlik varsa tercihe, sonrasında ise yaşa bakılacak. Hepsinde de eşitlik olursa kura çekilecek” diyor.

Uzmanlara göre, bu sınav ayrıştırma ve ölçme yapmadığı, yanlışlar doğruyu götürmediği için tesadüfi bir başarı söz konusu. Sınavın seçicilik özelliğinin azaldığını vurgulayan eğitimciler, üst puan grubunda yığılmanın özel okullarda da yaşanacağının altını çiziyor. Amerikan Robert Lisesi, her iki sınavda da 240 sorunun tamamını yapan öğrenci sayısının 700 civarında olması nedeniyle daha az etkilense de alt sıradaki diğer okullar çok daha fazla etkilenecek. Geçen yıl 2-3 yanlışla öğrenci kaydı yapan Alman Lisesi bu sene bu birincilerle büyük ihtimalle tek yanlışlı öğrencileri kabul edecek, diğer okullarda da durum pek farklı olmayacak. Çünkü her okulun yerleştirme puanı farklı olmasına rağmen çok sayıda birinci olması puanları yükseltecek. 

Bu durumda puanları unutup, Türkiye sıralaması, yani yüzdelik dilime göre hareket etmek en iyisi. Ama veli ve okul yöneticileri de puanların açıklanacağı haziranın ikinci haftasından itibaren çok yorulacak. Asıl koşuşturma 16 Haziran’dan itibaren yaşanacak. Kayıtların başlayacağı bayram sonrasında bu yıl TEOG’a giren aileleri zor günlerin beklediğini söylemek abartı olmaz. Velilere önerimiz, şimdiden farklı alternatif okulları araştırsınlar ve hedefledikleri okulların 30-40 puan altına göre liste oluştursunlar.