'Susuzlukla karşı karşıya kalmanın eşiğindeyiz'

Megakent İstanbul, 2026 yılına susuzluk tehdidinin gölgesinde giriyor. İSKİ’nin 29 Aralık 2025 tarihli verilerine göre, barajlardaki genel doluluk oranı %17,97 seviyesine kadar geriledi. Geçen yılın aynı döneminde %36 seviyelerinde olan bu oran, tehlikenin boyutunu bir kez daha gözler önüne serdi. İstanbul Çevre Konseyi ve meteoroloji uzmanları, su krizinin nedenlerini ve çözüm yollarını masaya yatırdı.

"SUSUZLUKLA KARŞI KARŞIYA KALMANIN EŞİĞİNDEYİZ"

İstanbul Çevre Konseyi Genel Sekreteri Zafer Murat Çetintaş, şehrin yaşadığı su sorununa ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

"İstanbul’daki barajların yüzde yüz dolu olması 5-6 ay yeter ancak. İstanbul’da su sorunu hiçbir zaman bitmedi ama bunun çözümleri de var." diye konuşan Çetintaş, "Her an susuzlukla karşı karşıya kalmanın eşiğindeyiz." ifadelerini kullandı.

İstanbul’da geçmişte 123 adet derenin olduğunu ancak bu derelerin bir bölümünün kapatılıp yok edildiğine değinen Çetintaş, "Yağmur sularının yüzde 70’i genellikle denizlere gidiyor oysa geçmişte barajlara gidiyordu. İstanbul’da yaklaşık 4,5 milyon bina var. Bunlara iş yerlerini, sanayi bölgelerini de eklediğimizde sayı çok daha fazla oluyor." dedi.

"ISI ADASI NEDENİYLE YAĞIŞ BULUTLARI DAĞILIYOR"

"İstanbul’daki yaklaşık 4,5 milyon konutun işyerinin hepsinin birden doğalgaz yaktığını düşündüğümüzde, biz İstanbul’un havasını ısıtıyoruz." açıklamasında bulunan Çetintaş, yağmur bulutlarının yağmasına engel olunduğunu dile getirdi.

Yağmur bulutları şehre yaklaştığı zaman dağılıp ısı buharının bulutları yok ettiğinden bahseden Çetintaş, "Isı adası nedeniyle yağış bulutları dağılıyor. İSKİ’nin bulutları tohumlayarak yağmur yağdırmaları gerekiyor. Gümüş iyodürü bulut tohumlama yapılarak yağmur yağdırılması gerekiyor. Yağmurun barajları doldurması için 28 gün kesintisiz yağması lazım. 10 gün yoğun bir kar yağışı olduğunda barajların dolmasına yardım eder." dedi.

ÖNERİLER

Su kıtlığı için İstanbul’u kötü bir geleceğin beklediğini ifade eden Çetintaş, şöyle devam etti:

"Dünya genelinde 125 şehirde deniz suyu arıtılarak kullanılıyor. İstanbul’da deniz suyunun arıtılarak kullanılması için en uygun noktalar Papuçdere ve Kazandere barajlarıdır. Buraya yapılan bir deniz suyu arıtma tesisi ile İstanbul’un su sıkıntısını çözülebilir. Çünkü Karadeniz’in tuzluluk oranı binde beş oranındadır. Bu nedenle kolay arıtılabilir. Bu bizim en büyük çözümlerimizden birisi olmalıdır. İSKİ’nin musluk bizden kampanyası başlatarak bozuk muslukların tamirini sağlayacak proje yapmalıdır. Tuvaletlerde sifon çekilirken daha az su kullanmak için içerisine iki litre su şişesi konulmalıdır."

BARAJLARDA SON DURUM: EN DÜŞÜK SEVİYE PABUÇDERE’DE

İSKİ’nin güncel verilerine göre baraj bazlı doluluk oranları İstanbul’un su rezervlerindeki erimeyi kanıtlıyor:

Pabuçdere Barajı: %3,92 (Kritik dip nokta)

Kazandere Barajı: %4,26

Alibey Barajı: %12,14

Ömerli Barajı: %18,38

Elmalı Barajı: %53,7 (Kentin en dolu barajı)

ACİL ÇÖZÜM REÇETESİ: DENİZ SUYU ARITMA VE BULUT TOHUMLAMA

Susuzluk krizine karşı uzmanlar radikal ve teknolojik çözümlerin vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerektiğini savunuyor:

Deniz Suyu Arıtma: Karadeniz’in düşük tuzluluk oranı nedeniyle Papuçdere ve Kazandere bölgelerine kurulacak tesislerle deniz suyunun içme suyuna dönüştürülmesi öneriliyor.

Bulut Tohumlama: Gümüş iyodür kullanılarak "yağmur bombası" yöntemiyle baraj havzalarına suni yağış bırakılması gerektiği ifade ediliyor.

Kayıp-Kaçak ve Tasarruf: Bozuk muslukların tamiri için seferberlik başlatılması ve evlerde basit tasarruf yöntemlerinin (sifona su şişesi koymak gibi) teşvik edilmesi isteniyor.

"KAR YAĞIŞI ŞART"

Uzmanlar, barajların yeniden sağlıklı seviyeye ulaşması için kısa süreli sağanakların yeterli olmayacağına dikkat çekiyor. Barajların dolması için en az 28 gün kesintisiz yağmur ya da en az 10 gün sürecek yoğun bir kar yağışının gerekli olduğu vurgulanıyor.