’Dijital Devrim’e zamanında geçilmesi gerekiyor’

Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) tarafından "Dijital Dünyada Ekonomi Ve İş Ahlakı" temasıyla düzenlenen "Türkiye İş Ahlakı Zirvesi’nin 5’ncisi İstanbul’da başladı. Dijital platformlar, e-ticaret, dijital ekonominin hukuku ve veri mahremiyeti konularının ele alındığı zirvenin açılış konuşmasını Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği Başkanı Ayhan Karahan yaptı.

Zirve Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak’ın karşılama konuşmasından sonra oturumlara geçildi. Koronavirüs tedbirleri kapsamında çevrimiçi gerçekleşen zirvenin moderatörlüğünü ise Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Zafer Erdoğan ve İstanbul Ticaret Üniversitesi, İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Çamdereli yaptı.

Çevrimiçi düzenlenen zirveye; Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği Başkanı Ayhan Karahan,  Zirve Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak, Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Zafer Erdoğan ve İstanbul Ticaret Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Çamdereli, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-Ticaret Meclis Başkanı Ozan ACAR, Bilgi Ekonomisi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Davut Kavranoğlu, Bilgi Sistemleri A.Ş. CEO’su Bekir Sami Nalbantoğlu, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, Elektronik Ticaret İşletmeciler Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi ve Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir konuşmacı olarak katıldı.

-Dijital devrim birçok kavramı bizimle tanıştırdı
İGİAD başkanı Ayhan Karahan, bugünün dünyasında dijital iletişimin, ilişkilerin ve uygulamaların hangi ahlaki kriterlere sahip olması gerektiğinin, ihmal edilemez bir konu haline geldiğini belirtti.

Karahan, konuşmasına şöyle devam etti; ‘’Dijital Devrim, yenilikçi teknolojilerin yanı sıra pek çok kavramı da bizimle tanıştırdı. E-devlet, e-insan, e-ekonomi gibi kavramların yanı sıra artık e-etik kavramını da kullanmamız gerekecek. Yani elektronik veya dijital ahlak. Dijital Ekonomide iş yapış şekilleri değiştiği gibi İş Ahlakı Kodları da buna paralel değişecektir. Yapay zekaya veya yapay zekâ tarafından kontrol edilen herhangi bir makineye her türlü teknik bilgi yüklenebilmektedir, ancak ahlak gibi insani değerler öğretilememektedir’’ dedi.

‘’Dijitalleşmenin gelişiminden sonra küreselleşmenin farklı bir boyuta taşındığını hep birlikte yaşadık’’
Karşılama konuşmasını yapan Zirve Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ömer TORLAK, sosyal medya kullanımının artması sonucunda kullanıcıların kendi iradesiyle dijital ortamlarda haddinden fazla dijital ayak izleri bıraktığını belirtti.
Torlak; ‘’dijital dünyanın yeni kartellerinin farklı bir sömürgecilik biçimi ile ekonomiyi ve iş hayatını rekabetçilikten uzaklaştıran iş ahlakına aykırı çıkışlarına tanık olmaktayız. İş ahlakı konusu piyasaların, girişimcilerin ve ekonomilerin öncelikli başlıkları arasında yerini sürdürmeye devam etmektedir. Değişen; aktörler, yöntemler ve enstrümanlardır. İnternetin hayatımıza girmesinden sonra küreselleşmenin farklı bir boyuta taşındığını hep birlikte yaşadık ve yaşamaya devam ediyoruz. Ürünler ve insanların sınır tanımaksızın dünya ölçeğinde mobil hale gelmesi ve mobil cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte kullanılan uygulama sayısının artması, işletmeler, kurumlar ve devletlerin elindeki dijital veriyi tahmin edilenin çok ötesine taşımıştır. Tüm bu gelişmeler ticaret ve iş dünyasında fiziki pek çok ilişkiyi sanal ortama taşırken, ekonomilerdeki arz-talep dengesi ve fiyat oluşumu da dijitalleşmeden nasibini almıştır’’ dedi.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-Ticaret Meclis Başkanı Ozan ACAR, ‘’Ticaretin etik kodları ve ahlaki değerleri ile e-ticaretin etik kodları ve ahlaki değerlerinde bir fark görmüyorum. E-ticaret birkaç şirketin yaptığı bir şey değil. E-ticaret ile Türkiye’nin en doğusundaki küçük bir ilçede üretim yapan bir esnafın İstanbul’daki yerleşik bir zincir markayla aynı pazara ulaşmasını sağlıyor. Bunu sağladığı da çok ciddi verimlilik artışı var’’ dedi.

Bilgi Ekonomisi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Davut KAVRANOĞLU, Dijitalleşme ile dünyada refahın sağlanması için çok iyi bir fırsat olduğunu belirterek, iyi bir internet alt yapısı ile dünyanın en geri kalmış ülkesi ile dünyanın en gelişmiş ülkesinde yaşayanların eşit şartlara gelebileceğini söyledi.

Bilgi Sistemleri A.Ş. CEO’su Bekir Sami Nalbantoğlu, ’’Verilerimizi yanlış kullanılmasından dolayı artık eskisi gibi mahremiyete sahip olamayacağız. Daha açık bir yapıya doğru gidiyoruz. Dünyada artık suçların çoğu siber suçlardan oluşuyor. Bu verileri onlara sağlayıcı da kendimiziz. Bazen bu veriler birçok devlet istihbaratları için de kullanılıyor. Bilgi artık mahremiyeti sağlamıyor, bilgiyi artık herkese sunuyorsunuz’’ dedi.

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, Dijital ortamda yapılan alışverişler hem üreticilerin hem tüketicilerin mutlaka dürüst olması gerekiyor. Dijital ortamda müşteriler aldığı ürünlerle ilgili yorumlarda bulunabiliyorlar bu yorumlar manipüle edilmemelidir’’ dedi.

Elektronik Ticaret İşletmeciler Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi, ‘’Dijitaldeki iş ahlakı da artık günümüzde farklı, ürünü satan firma ahlaksız şekilde bir uygulamaya gittiği zaman dijital skor kartı da bundan etkileniyor. Artık her satıcının sosyal medya itibarı var. Tüketiciler bu şekilde kimlere tercih edebileceğini de seçebiliyor. Dijitalleşme demek işi kolay yapmak ya da temel unsurlarından farklı yapmak anlamına gelmiyor’’ dedi.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir, ‘’Mahremiyet kişi özgürlüğünün de bir parçasıdır. Kişisel veriler artık hayatımızı ciddi şekilde etkilemektedir. Bireyin mahremiyeti dijital ortamda da tesis edilmelidir. Nasıl ki normal hayatımızda kendi kişisel özel alanımız varsa dijital ortamda da bunun tamamen sağlanması gerekiyor. Dijital mahremiyetimiz içinde bulunduğumuz zamanda en önemli insan haklarından biri haline geldi’’ dedi.

Zirvedeki oturumların ardından İGİAD başkanı Ayhan Karahan katılımcılara plaketlerini takdim etti.