'Esrar yerine kenevir demek durumu masumlaştırmıyor'

Türkiye'de "Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin kabul edilmesiyle "tıbbi kenevir" kullanımı yasallaşırken, uzmanların konuya ilişkin eleştiri ve kaygıları devam ediyor. Otuz yıldır bağımlılık alanında çalışan psikiyatri uzmanı Prof. Dr. Cüneyt Evren, yasanın arkasındaki asıl motivasyonun "gelir" elde etmek olduğunu ve "esrar" yerine "kenevir" demenin durumu masumlaştırmadığını belirtti.

21 Temmuz'da mecliste kabul edilen kanunla, torba yasayla "kenevirin sağlık ve kişisel bakım ürünleri elde etmeye yönelik yetiştiriciliği"nin yolu açıldı. Tarım ve Orman Bakanlığı üretimi, Sağlık Bakanlığı ise işlenmesini ve satışını düzenleyecek. Sağlık Bakanlığı'nın, Türkiye'yi tıbbi kenevir satışında önemli bir tedarik merkezi haline getirmeyi hedeflediği belirtiliyor.

Uzmanlar, bu yasalaşmanın arkasındaki asıl motivasyonun gelir elde etmek olduğunu savunuyor. Çünkü kenevirin tıbbi kullanım alanının dar ve tartışmalı olduğu, daha önce keneviri serbest bırakan ülkelerin deneyimlerinin ise çizilen "pembe tablo"dan uzak olduğu ifade ediliyor.

"ESRAR KULLANIMINA BAĞLI PSİKOTİK BOZUKLUK VAKALARI ÇOK FAZLA"

Prof. Dr. Cüneyt Evren, kamunun marihuanayı yasallaştırmasının "zararsız" olduğu efsanesini pekiştirdiğini belirterek bu yaklaşımı doğru bulmuyor. Yıllardır dünyada marihuanayı yasallaştırma eğilimi olduğunu ve kamuoyu baskısı oluşturulmaya çalışıldığını hatırlatan Evren, şu açıklamalarda bulundu:

"Yıllardır düzeltmeye çalıştığımız bu mit (efsane), kendine gerçek olmayan bir kanıt da buldu diyebiliriz. Filmlerde ya da dizilerde giderek artan bir şekilde esrarı ve kullanımını görüyoruz. Şimdi konusu esrar yetiştirmek veya satmak olan film ve dizilerin sayısı inanılmaz. Esrarın eğlence amaçlı kullanımının onaylandığı ülkelerde önce tıbbi kullanımı onaylandı. Bağımlılık yapan herhangi bir maddenin zararsız ya da hafif olarak değerlendirilmesini doğru bulmuyorum. Bağımlılık alanında yıllarını vermiş ve ülkemizde bağımlılık konusunda en fazla araştırma yapmış bir hekim olarak bağımlılığın mümkünse ayaktan tedavi edilmesi gerektiğine ve yatarak tedavinin son seçenek olması gerektiğine inanırım. Bununla birlikte, muayenehanemde üç yıl içinde yatış önermek zorunda kaldığım tüm danışanlarım esrar kullanımına bağlı psikotik bozukluk vakalarıydı. Bu durumu ayaktan tedavi ettiğim kişi sayısıysa çok fazla."

Evren, "Başına ‘tıbbi’ kelimesini eklemek ve ‘esrar’ yerine ‘kenevir’ demek durumu basitleştirmiyor." ifadesini kullandı ve bitkinin içinde 113'ten fazla kannabinoid ve 400'e yakın kimyasal madde bulunduğunu belirtti. THC'nin ödüllendirme etkisi yaparak bağımlılık yarattığını ve psikotik belirtilerin ortaya çıkmasıyla ilişkili olduğunu ekledi. Modern hibrit marihuana türlerinde THC oranının yükseltildiği, tedavi edici etkisi araştırılan CBD oranının ise düşürüldüğü için bağımlılık ve psikotik bozukluk riskinin daha yüksek olduğunu vurguladı.

"ÖNEMLİ İLAÇLAR DAHİ BULUNMAZKEN, KENEVİRİN YOLUNUN AÇILMASINI ANLAMAK ZOR"

DİKEN'in haberine göre Evren, kenevirin eczanelerde satılacak olmasının toplumun gözünde "yasal" ve "zararsız" algısını güçlendirebileceğini söyledi. Türkiye Psikiyatri Derneği'nin de bu algının oluşmaya başladığını ve yüksek THC'li kenevir kullanım bozukluğunun bilimsel verilerle kanıtlandığını vurguladığını belirtti.

Kararın hiçbir bilimsel veriye dayanmadan, gizlice ve aceleyle çıkarıldığını savunan Evren, "Kararın hiçbir bilimselliğe dayatılmadan, apar topar, yangından mal kaçırır gibi çıkarılması, ‘tıbbi’ değil ‘ticari’ olduğunu düşündürüyor." yorumunda bulundu. Evren, "Psikiyatride kullanılan önemli bazı ilaçlar bile ülkemizde bulunamazken, zaten ihtiyaç olduğunda özel onayla getirtilebilen ve sadece tedaviye dirençli bazı nadir vakalarda kullanılan ‘tıbbi kenevir’in derdine neden düşüldüğünü anlamak zor." diyerek eleştirilerini dile getirdi.