Gemi ihracatındaki daralma yüzde 40’a ulaştı

Üretim maliyetlerinde Norveç’le aynı seviyeye gelen Türk tersaneleri, yeni sipariş alamaz hale gelince, ihracatta daralma hızlandı. Martta gemi ve yat ihracatı yıllık bazda yüzde 40 geriledi.

Gemi ihracatındaki daralma yüzde 40’a ulaştı
  • A-
  • A
  • A+

Türk gemi inşa sanayiinde tehlike çanları çalıyor. Artan maliyetler ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle siparişleri rakip ülkelere kaptıran yerli tersanelerin ihracatındaki düşüş, rekor seviyelere ulaştı. Sektörde istihdam kaybı da artıyor.

Özel amaçlı gemi inşasında kısa sürede Türkiye’yi küresel lider haline getiren Türk tersaneleri, üretim maliyetlerinde Türkiye’nin en fazla gemi ihraç ettiği Norveç’le aynı seviyelere gelince, tüm dünyada çevreci gemilere talebin arttığı bir dönemde, yeni sipariş alamaz hale geldi. Eski sözleşmelerin etkisiyle 2024’te sektör ihracatında yıllık daralma yüzde 1,4’le sınırlı kaldı ve tersaneler geçen yılı yaklaşık 1,9 milyar dolarlık ihracatla kapattı. 2025 ise sektör için oldukça zorlu geçiyor.

TİM’in verilerine göre, 2025’in ilk iki ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22 daralan gemi ve yat ihracatındaki kayıp martta hızlandı. Mart ayında Türk tersanelerinin ihracatı yıllık bazda yüzde 40 düşerek 86 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece ilk çeyrekte gemi ve yat ihracatı yüzde 27,5 düşerek, 328 milyon dolarda kaldı. İlk çeyrekte ihracatı en fazla düşen sanayi sektörü de gemi inşa oldu. Bu gelişmelere paralel sektörün yılsonu ihracat öngörüsü de aşağı yönlü revize edildi. EKONOMİ’ye konuşan Gemi, Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği (GYHİB) Başkanı Cem Seven, yeni siparişlerdeki azalmanın artarak devam ettiğini belirterek, yılsonunda sektör ihracatında yüzde 15’in üzerinde daralma öngördüklerini dile getirdi. Seven, “Sektörde yaşadığımız sorunlara sürekli yenileri ekleniyor. Son olarak, Yabancı para kredisine getirilen ayda maksimum yüzde 0,5 artış hem döviz kredi faizlerinde artışa neden oldu hem de kredi arzında yavaşlamaya sebebiyet verdi” dedi.

Sektörde istihdam kaybı %10’a yaklaştı

80’in üzerinde faal tersanenin bulunduğu sektörde, istihdam kaybı da devam ediyor. Son 7 ayda tersanelerin istihdamı yüzde 10’a yakın azaldı. Öte yandan, bazı şirketler küresel rekabet gücünü korumak için yatırımını farklı ülkelere taşımaya başladı. Sektörün ihracat liderlerinden Tersan Norveç’te, Hicri Ercili Hollanda’da tersane yatırımı yapmıştı. GYHİB Başkanı Cem Seven, kayıpların artmasına paralel farklı yerli şirketlerin de yatırımlarını yurt dışına kaydırabileceğine dikkat çekti.

İki alanda dünya lideri olmuşlardı

Yüksek teknolojiye sahip özel amaçlı gemi inşasında dünyada birçok ilke imza atan Türk tersaneleri, 2023 yılında ihracatını yüzde 33’e yakın artırarak 1 milyar 940 bin dolara çıkarmıştı. Balıkçı gemi inşasında dünya lideri olan yerli tersaneler, 2023’te römorkör inşasında da Çin’i geride bırakarak, birinci sıraya yükselmişti. Aşınan rekabet gücü nedeniyle, yerli tersanelerin bu alanlardaki küresel liderliği de tehlikeye girdi. Sektörde ortalama kilogram başına ihracat değeri de 20 doların üzerinde. Römorkör gibi bazı ürünlerde ise bu rakam 30 dolara kadar çıkıyor.

■ Türkiye, bakım-onarımda da geriye düştü

Türkiye, artan işletme maliyetleri nedeniyle gemi bakım onarım faaliyetlerinde de Akdeniz çanağındaki rekabet üstünlüğünü kaybetti. TİM Yönetim Kurulu Üyesi ve GYHİB Başkan Yardımcısı Başaran Bayrak, “Gemi inşa alanında üretim maliyetlerimiz Norveç’le aynı seviyeye gelirken, bakım onarımda da rekabet gücümüz aşındı. Uluslararası sefer yapan gemiler artık Türkiye yerine Bulgaristan, Yunanistan, Romanya gibi ülkelere bakım onarıma gitmeye başladı” dedi. Gemi bakım onarım faaliyetlerinde gemi inşadaki sektörün toplam ihracat kaybı yapılmıyor. Sektörün hizmet ihracatının yıllık 1,5-2 milyar dolar arasında olduğu tahmin ediliyor. Başaran Bayrak, ilk çeyrekte sektörde iş hacminin yaklaşık yüzde 25 daraldığını ifade etti. İstihdamdaki daralmanın henüz sınırlı seviyede olduğunu dile getiren Bayrak, orta vadede iş gücündeki kayıpların artmasından endişe duyduklarını söyledi. Türkiye, Beşiktaş, Kaptanoğlu, Kalkavan gibi denizcilik sektörünün önde gelen gruplarının son yıllarda gerçekleştirdiği dev havuz yatırımlarıyla gemi bakım onarımda Türkiye’yi Akdeniz çanağında lider konuma getirmişti.

Tersanelerin rekabet gücünü aşındıran 4 temel neden

■ Üretim maliyetlerinin Avrupa ülkeleriyle aynı seviyeye gelmesi,

Döviz kurunun enflasyon kadar artmaması ve baskılanması,

■ Finansmana erişimde yaşanan zorluklar,

■ KDV tebliği ile 24 metreden küçük ve ihraç edilecek tekne ve deniz vasıtalarının inşasında KDV istisnasının kaldırılması, böylece KDV’nin inşa maliyetlerini artırarak rekabetçiliğe zarar vermesi.

Yorum Yazın

'Milletimizin adı ‘Türk Milleti’dir. Sonsuza dek de öyle kalacaktır'

200 TL’lik banknot dünyada sonuncu

Adnan Çebi, İBB soruşturmasında ikinci kez ifade verdi

Aziz İhsan Aktaş’ın ortağına 2,2 milyarlık ihale!

CHP'den Manavgat'da üç isme kesin ihraç talebi

AFAD Türkiye Deprem Tehlike Haritası'nı güncelledi!

Türkiye, Avrupa da tatile en az çıkabilen ikinci ülke

İndirimli satışlarda gerçek fiyat artık etikete yazılacak

Türkiye’nin yüzde 88’i çölleşme riski altında

Esenler Belediyesi'nin 213 milyonluk işi tanıdığa gitti!

'Anayasal düzeni zayıflatmayı amaçlanmakta'

'Ortada bir çalıntı varsa LGS iptal edilmeli'

Milletin onayını almak istiyorlarsa referandum yapsınlar

'Kimseye haber vermeyin, kendi aramızda halledelim'

Ahmet Özer hakkında tahliye kararı!

Açılım istifaları MHP'nin ardından AK Parti'ye sıçradı

İmran Salkan, 'Bulut Gelir Seher İle' şarkısıyla geliyor

Büyükçekmece Belediyesi'nde 'vekilin vekili' seçildi

Patron Bakan, işçiye dinlenme hakkını bile çok görmektedir

2024'te 2,6 milyon kişi göç etti

Yumurta üretimi 13,5 azaldı

Perinçek’ten PKK için af önerisi

Turizim de 10 gün çalış, izin hakkını unut!

104 cm’lik Lahmacunla Rekora Koşuyor!

Hani PKK’lılar sayaç okuyacaktı, ne oldu?

İşsizlik fonu işsizler dışında her şeye kullanılıyor

Borsa İstanbul'da manipülasyon operasyonu

Osman Zolan özel hizmetçisini devlet memuru yapmış!

Yarım asırlık Arslan Alüminyum iflasın eşiğinde

Nurettin Canikli şikayet ettiği Rabia Naz’ın babası hapse girecek

Yükleniyor

Trump dünyayı değiştirmek için 'Deli Adam Teorisi'ni kullanıyor

Güney Kore'de vatandaşlara karşılıksız para dağıtılacak

Dolar son 50 yılın en büyük değer kaybını yaşadı

Sırbistan'da öğrenciler Vuvic iktidarını protesto etti

Yoon Suk Yeol, sıkıyönetim soruşturması kapsamında sorgulandı

Hamaney'i aşağılık bir ölümden kurtardım

İran nükleer projesini yeniden inşa etmeyi düşünürse tekrar saldıracağız!

ABD’nin saldırısı, İsrail’in arkasındaki gücü gösterdi

İran'ın nükleer programı yok oldu

İran nükleer silah elde etmek için ihtiyaç duyduğu her şeye sahip

Aslı Bekiroğlu plajda dudak dudağa

Simge Ünal'ı kaçırmaya çalışmışlar!

Yüzmeyi öğrendiğim bir denizdeyim

'Çaresizce yanmayı bekliyoruz'

Ayşe Akın, kalbini Squid Game yıldızına kaptırdı

Sıla Türkoğlu güzelliğiyle büyüledi

Güzel oyuncu eleştiri yağmuruna karşı olan sessizliğini bozdu

Melisa Döngel soluğu tatilde aldı!

Güngör, Sofia Vergara’nın üstsüz pozunu beğenince...

Aslı Bekiroğlu hastane odasından isyan etti

BYD'nin Manisa'daki fabrikasında hâlâ faaliyet yok

TOFAŞ, Bursa fabrikasında üretime ara verecek

Elektrikli araç satışları dizeli geçti

Erdoğan, TOGG T10F’i test etti

Volvo EX30 Türkiye Yollarında

İkinci el araca Avrupa’dan 2.5 kat daha fazla ödüyoruz

Ali Özçete OSS'de güven tazeledi

Ekonomik kriz ulaşımı da vurdu

Ticaret Bakanlığı'ndan ikinci el araç ticaretine sıkı denetim

BYD’den 22 modelde beklenmedik indirim

Uzayan yangın sezonu solunum sağlığımızı da tehdit ediyor

İstanbul'da görünürlüğü artan keneler zararsız

Uzmanlar Diş Sağlığına Karşı Uyarıyor

Yanlış Beslenme Kalp Durmasına Yol Açabilir!

Türkiye'deki nanelerde klorpirifos alarmı

Yedikule Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nde Çete Çökertildi

Tarım Bakanlığı baharatlardaki hileyi açıkladı

İstanbul’da kene vaka sayısı 7 bini aştı

Alparas Tunç: DMD (Duchenne Musküler Distrofi) İle Mücadele Eden Bir Çocuk

Bu kene türü hem hayvanlar hem de insanlar için ciddi risk taşıyor

Erdoğan, TRT Genel Müdürü Zahid Sobacı’yı aynı göreve atadı

Albayrak Grubu'nun Âdil-i Mutlak Hat Eserleri Sergisi Van'da Açıldı

Fahrettin Altun’un düğmesine 19 Mart sabahı mı basıldı?

YGD'de Ödül Hazırlığı Heyecanı Başladı

YGD, Haber Siteleri İçin SEO Stratejilerini Masaya Yatırdı

CHP'li 4 ilçe belediyesine daha operasyon için hazırlık yapılıyor

Halk TV ve Sözcü TV ekranları salıdan itibaren kararıyor

Gazetecilikte Sosyoloji, Psikoloji ve Ses-Nefes Eğitiminin Gücü

ROK, Fatih Altaylı'nın tahliye edileceği tarihi açıkladı!

Fatih Altaylı’nın neden tutuklandığı belli oldu!

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2