Her 3 kişiden 2’si enflasyonu daha yüksek hissediyor

Ipsos’un Kasım 2025’e ilişkin araştırması, indirim kampanyalarının geçmiş yıllara göre etkisini kaybettiğini ortaya koyuyor. Kasım ayı kampanyalarından haberdar olanların oranı 2025’te yüzde 53’te kaldı. Bu oran 2022’de yüzde 73, 2023’te ise yüzde 71 düzeyindeydi. Böylece son iki yılda 20 puanı bulan kayda değer bir fark oluştu. Kampanyalardan haberdar olanlar arasında alışveriş yapanların oranı da her yıl azaldı ve 2025’te yüzde 44’e geriledi. Bu oran, Ipsos’un ölçüm yaptığı dört yıl içinde en düşük seviyeyi temsil ediyor.

Alışveriş davranışlarındaki değişim özellikle 18–35 yaş grubu arasında belirgin. Bu yaş aralığında Kasım kampanyalarından alışveriş yapma oranı geçen yıla göre yüzde 21 düştü. Kadınlara kıyasla erkeklerdeki gerileme daha fazla. Öğrencilerin harcamalarında da ciddi bir azalma gözlemlendi. Bu durum, ekonomik baskıların gençleri ve düşük gelirli grupları daha fazla etkilediğini gösteriyor.

İHTİYACA DAYALI ALIŞVERİŞ EĞİLİMİ

Veriler, tüketicilerin alışverişlerinde ihtiyaç odaklı ve planlı davrandığını da kanıtlıyor. Giyim (yüzde 42), kişisel bakım (yüzde 41) ve temizlik ürünleri (yüzde 40) Kasım ayında en çok tercih edilen kategoriler oldu. Elektronik ve ev tekstili kategorilerindeyse daha belirgin bir şekilde kampanyalar beklenerek alışveriş yapıldığı görülüyor. Örneğin, elektronik ürün alanların yüzde 71’i bu alışverişi önceden planlamıştı.

ONLİNE TERCİH SÜRÜYOR, HİBRİT MODEL YÜKSELİŞTE

Online alışveriş kanalları, 2025’te de tüketicinin ilk tercihi oldu. Ancak bu oran önceki yıllara göre azalarak yüzde 61’e geriledi. Öte yandan, hem online hem mağazadan eşit alışveriş yapanların oranı yüzde 22’ye yükselerek önceki yıllara kıyasla anlamlı bir artış gösterdi. Bu durum, hibrit alışveriş alışkanlıklarının güçlendiğini gösteriyor.

TEPKİLERDE YUMUŞAMA, AMA GÜVEN SORUNU DEVAM EDİYOR

Kampanyalara yönelik olumsuz tutumlar da geçtiğimiz yıla kıyasla azaldı. “Kasım kampanyalarına tamamen karşıyım” diyenlerin oranı 2024’te yüzde 30 iken bu yıl yüzde 22'ye geriledi. “Kampanyalar gereksiz alışverişe neden oluyor” diyenlerin oranı da azalarak yüzde 55’e geriledi. Ancak indirimlerin yeterli olmadığına inananların oranı yüzde 49’da kalmaya devam ediyor. Ayrıca her 10 kişiden 4’ü, indirimli ürünlerin kalitesinden emin olmadığını belirtiyor.

Kampanyalardan haberdar olmasına rağmen alışveriş yapmayanların en güçlü gerekçesi yine bu yıl da indirimleri yetersiz bulmaları (yüzde 62). Aynı grupta kaliteye duyulan güven eksikliği de dikkat çekiyor (yüzde 51). Buna karşılık alışveriş yapanların yüzde 66’sı kampanyalar sayesinde ihtiyaçlarını daha uygun fiyata karşıladığını söylüyor.

UZMAN YORUMU: TÜKETİCİ DAHA TEMKİNLİ VE SEÇİCİ

Ipsos uzmanları, bu yıl kampanya etkisinin azalmasını doğrudan ekonomik koşullara bağlıyor. 2024 yılının faiz indirimiyle kapanmasının ardından, 2025 Nisan ayında gelen faiz artırımı ekonomik hareketliliği yeniden yavaşlattı. Ipsos’un Ekim ayında gerçekleştirdiği araştırmaya göre, ekonomiye dair olumsuz beklentiler üç ayda yüzde 57’ye yükseldi. Tüketicilerin üçte ikisi ise enflasyonun resmi rakamların yaklaşık iki katı hissedildiğini belirtiyor.

Bu tablo tüketicinin tutumlarını da değiştiriyor. İndirim kovalanıyor ancak rastgele alışveriş yerine daha seçici ve ihtiyaç temelli bir yaklaşım öne çıkıyor. Giderek daha çok kişi, Kasım kampanyalarını sadece bütçeye uygun ve planlanmış harcamalar için değerlendiriyor. Bu durum, markaların indirim stratejilerini gözden geçirmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Güven, şeffaflık ve gerçek fayda sunan kampanyalar, tüketicinin ilgisini çekmeye devam edebilecek temel unsurlar olarak öne çıkıyor.