HGS skandalı patladı: Vatandaşlar isyanda

Türkiye'nin otoyol ve köprü geçişlerini hızlandıran Hızlı Geçiş Sistemi (HGS), son günlerde "soygun" olarak nitelendirilen bir skandalla gündeme oturdu. Sosyal medyada viral olan mağduriyet videoları ve şikayetler, binlerce sürücünün haksız cezalarla karşı karşıya kaldığını ortaya koydu.

Bakiyesi olmasına rağmen sistemin "yetersiz" uyarısı vermesi, gecikme faizleri ve katlanan cezalar, küçük bir geçiş ücretini astronomik rakamlara dönüştürüyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na (UAB) çağrılar yükseliyor.

SİSTEM OTOMATİK OLARAK "YETERSİZ BAKİYE" ALGILIYOR

Skandalın merkezinde, özel otoyollarda (örneğin Osmangazi Köprüsü veya Kuzey Marmara Otoyolu) yaşanan ihlalli geçişler var. Sürücüler, HGS etiketlerinde yeterli bakiye olduğunu söylerken, sistem otomatik olarak "yetersiz bakiye" algılıyor ve geçişi ihlal olarak kaydediyor. Üstelik geçişten hemen sonra yükleme yapılsa bile, sistem bu ödemeyi tanımıyor. Sonuç? 15-16 TL'lik bir geçiş ücreti, 15 gün içinde ödenmezse faiz ve idari para cezasıyla 30 bin TL'yi aşabiliyor.

Örneğin, Kocaeli'nde yaşayan bir kadın sürücü, sosyal medyada paylaştığı videoda isyan etti: "16 TL'lik borcum, gecikme zammıyla 30 bin TL oldu! Ne mesaj geldi ne uyarı. Bu nasıl bir tuzak?" Videoyu izleyen binlerce kişi benzer hikayeler paylaşmaya başladı. Bir kullanıcı, "Otomatik ödeme talimatım var, bakiyem dolu ama yine de 4 kat ceza yedim" derken, başka biri "Sattığım arabanın bile HGS borcu çıktı, 1.400 TL ödedim ama sistemde görünmüyor" sözleriyle tepki gösterdi.

Şikayetvar platformunda da çok sayıda benzer şikayet yer alıyor. Kullanıcılar, PTT HGS uygulamasında giriş sorunları, gecikmeli işlem kayıtları ve bildirim eksikliği yaşandığını belirtiyor. Uludağ Milli Parkı geçişinde 180 TL’lik ücretin 1.980 TL olarak tahsil edildiğini aktaran bir örnek bulunuyor. Bolu’daki bazı milli parklarda da, sistem hataları nedeniyle geçişlerde cezalarla karşılaşıldığı, kamu personelinin de bu durumdan etkilendiği ifade ediliyor.

UZMANLAR NE DİYOR?

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na göre, HGS sisteminde "provisyon sorgusu" yapılıyor: Her ihlal için 15 gün bekleniyor, bu sürede ödeme yapılmazsa ceza devreye giriyor. Ancak sürücüler, bu sürenin yetersiz bildirimle birleştiğinde "kasıtlı soygun" yarattığını savunuyor. Yap-İşlet-Devret (YİD) modelindeki özel otoyollar, cezaları katlayarak gelirlerini artırıyor.

Sosyal medyada #HGSMağduriyeti etiketiyle binlerce paylaşım yapıldı. X'te (eski Twitter) paylaşılan videolarda, sürücüler "Devlet yok mu buna dur diyecek?" diye soruyor. UAB Bakanı Ali Yerlikaya'ya etiketler yağıyor: "Haciz ve icra bildirimleri geliyor, binlerce aile perişan!" Bir yazılım uzmanı, "Özel işletmeler haksız kazanç elde ediyor, bakanlık sorunu çözmüyor" dedi.

YETKİLİLİLERDEN RESMİ AÇIKLAMA HENÜZ GELMEDİ

UAB ve PTT'den henüz resmi bir açıklama yok. Geçmiş hack skandalları (örneğin 2024'teki bildirim ihlali) akıllara geliyor, ama bu sefer sorun teknik ve cezai. Doğa Koruma ve Milli Parklar İl Müdürlüğü, "15 gün içinde ödeyin, yoksa 10 kat ceza" uyarısı yaptı.

VATANDAŞLAR NE YAPMALI?

•⁠ ⁠HGS BAKİYENİZİ KONTROL EDİN: e-Devlet veya PTT HGS app üzerinden düzenli sorgu yapın.
•⁠ ⁠GEÇİŞ SONRASI HEMEN ÖDEYİN: Gişeden çıkmayın, nakit ödeyin veya polise tutanak tutturun.
•⁠ ⁠ŞİKAYET EDİN: Şikayetvar, CİMER veya UAB çağrı merkezi (444 0 821). İtiraz için 15 gününüz var.
•⁠ ⁠OTOYOL ALTERNATİFİ: Ücretsiz yolları tercih edin; YİD modelini boykot çağrıları artıyor.