Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), 30 Mayıs 2025’te yayımladığı “İşsizliğin Görünümü” başlıklı raporunda işsizlikte yaşanan dramatik artışı kamuoyuyla paylaştı. TÜİK’in Nisan 2025 Hanehalkı İşgücü Araştırması verilerini esas alan rapora göre, geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 32,2’ye çıkarak rekor kırdı. Raporda bu durum “İşsizlik dizginlerinden koptu” başlığıyla duyuruldu.
DİSK-AR’ın değerlendirmesine göre, “Geniş tanımlı işsiz sayısı 13 milyona dayandı.” Nisan 2025 itibarıyla geniş tanımlı işsiz sayısı 12 milyon 996 bin olarak hesaplandı. Bu sayı, pandeminin zirve yaptığı Ocak 2021’deki 10,5 milyonluk seviyeyi de geride bıraktı. Raporda, “Böylesi pandemide bile görülmedi!” ifadeleriyle tabloya dikkat çekildi.
DİSK-AR, geniş tanımlı işsizlik oranının Mart 2025’te yüzde 28,8 olduğunu hatırlatarak, “Nisan 2025’te tarihi zirvesini yaparak yüzde 32,2’ye ulaştı” bilgisini verdi. Geniş tanımlı işsiz sayısı sadece bir ayda 1 milyon 240 bin, son bir yılda ise 2 milyon 229 bin kişi arttı.
Raporda yer alan verilere göre, “Geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 40” olarak hesaplandı. Bu oran erkeklerde yüzde 27,5 seviyesinde. DİSK-AR, “Kadınlarda mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 403 bin ve geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon 205 bindir” diyerek kadın işsizliğindeki derin eşitsizliğe dikkat çekti.
Raporda, işsizliğin büyümesinde yalnızca işini kaybedenlerin değil, zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücündeki artışın da etkili olduğu vurgulandı. “Zamana bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısı son bir yılda 925 bin kişi arttı” denildi. Ayrıca, çalışmaya hazır olduğu halde iş aramayanların sayısı da 5 milyonu aştı.
DİSK-AR’ın raporunda, işsizlerin büyük kısmının işsizlik ödeneğinden yararlanamadığına da dikkat çekildi. “Nisan 2025’te resmi işsizlerin sadece yüzde 15,3’ü işsizlik ödeneği alabildi. Yaklaşık 2,6 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı” ifadesiyle bu sorun açıkça ortaya kondu. Rapor, bu durumu “İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması” ile açıkladı.