Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, Türk Lirası'nın son yıllarda yaşadığı değer kaybıyla ilgili çarpıcı bir analiz kaleme aldı. Eğilmez'in "Türk Lirası'nın Dış Değeri" başlıklı yazısında öne çıkan noktalar, TL'nin gerçek değerinin 2010-2011 seviyelerinin oldukça altında olduğu ve hatta değersiz bir noktaya indiği yönündeki tespitleri oldu.
Eğilmez, bu bağlamda, TL'nin dolar karşısında yaşadığı sürekli değer kaybının, dolar cinsinden GSYH ve kişi başına geliri yanıltıcı bir şekilde yüksek gösterdiğini ifade etti. Konuyla ilgili olarak Eğilmez, "USD TL kuru ne kadar düşük olursa dolar cinsi GSYH ve kişi başına gelir o kadar yüksek çıkıyor. Bu yolla GSYH ve kişi başına gelir yüksek gösterilmiş oluyor ve bir yanılsamaya dayalı olan bu durum bir başarı göstergesi olarak sunuluyor" dedi.
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez
Eğilmez, yazısında ulusal paranın dış değerinin izlenmesi için iki farklı yöntemi önerdi. Bunlardan birincisi, dönem sonu kurlarını kullanarak ulusal paranın yabancı paralar karşısındaki değer değişimini ölçmek oldu. İkincisi ise daha teknik bir ölçme yöntemi olan reel efektif kur endeksini kullanmak. Bu endeks, Türkiye'nin dış ticaretinde önemli olan ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre TL'nin ağırlıklı ortalama değerine nominal efektif döviz kuru (NEK) ve bu kurun nispi fiyat etkilerinin arındırılmasıyla oluşturulan reel efektif döviz kuru (REK) adı veriliyor.
Grafiklerle desteklenen yazıda, Eğilmez, TL'nin yıllar itibarıyla dolar ve reel efektif kur endeksine göre değer değişimini gösteren veriler sunuyor. Bu verilere göre, TL'nin son dört yılda ciddi bir değer kaybı yaşadığı ve hatta aşırı derecede değersiz hale geldiği görülüyor.
Eğilmez, özellikle, TL'nin dolar karşısındaki değeri ne kadar düşük olursa, dolar cinsinden GSYH ve kişi başına gelirin daha yüksek gösterildiğine dikkat çekti.