-
Bist100 11.182,96 TL
-
Dolar 41,30 TL
-
Euro 48,98 TL
-
G.Altın 4.891,09 TL
-
Ç.Altın 8.025,91 TL
Türkiye Anayasa Mahkemesi (AYM), 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun "örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişilere" örgüt üyeliği suçu kapsamında ceza verilmesini düzenleyen hükümlerini iptal etti. Karar, ilgili düzenlemenin Anayasa'nın kanunilik ve hukuki belirlilik ilkelerine aykırı olduğu gerekçesiyle alındı.
AYM, Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nin itirazı ve CHP’li 125 milletvekilinin başvurusu üzerine söz konusu düzenlemeyi inceledi. İnceleme, Türk Ceza Kanunu'nun 220. maddesinin 6. fıkrası ve 314. maddesine eklenen 3. fıkra üzerinde yoğunlaştı. Her iki düzenleme de, örgüt üyesi olmayan ancak örgüt adına suç işleyen kişilere ağır cezalar öngörüyordu.
Mahkeme, bu hükümlerin "örgüt adına suç işlemek" kavramını açıkça tanımlamadığını ve kapsamını net bir şekilde belirlemediğini tespit etti. Bu durumun, yargı mercilerine aşırı geniş takdir yetkisi verdiği ve temel hak ve özgürlükler üzerinde caydırıcı bir etki yarattığı vurgulandı.
Karar metninde, "örgüt adına" kavramının hukuki belirlilikten yoksun olduğu belirtilerek, belirsiz düzenlemelerin ifade özgürlüğü, barışçıl toplanma hakkı ve örgütlenme özgürlüğü gibi temel haklar üzerinde baskı oluşturabileceği ifade edildi. Mahkeme, düzenlemenin Anayasa’nın 38. maddesinde yer alan suç ve cezaların kanuniliği ilkesine açıkça aykırı olduğuna hükmetti.
Özellikle, örgüt üyeliği için gerekli delillerin aranmaması ve örgütle zayıf bir bağlantının cezalandırmaya yeterli görülmesi eleştirildi. Kararda, bu durumun örgüt üyelerinden daha ağır cezalara neden olabileceği, bu nedenle cezaların ölçülülük ilkesini de ihlal ettiği belirtildi.
AYM, iptal edilen düzenlemenin Anayasa’nın 153. maddesi ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesi Kanunu gereği, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten altı ay sonra yürürlüğe girmesine karar verdi. Bu süre, hukuki boşluk oluşmaması için tanındı. İptal edilen maddeler arasında, 220. ve 314. maddelerdeki bazı diğer hükümler de yer aldı.
Kararın ardından, yasama organının örgüt suçlarıyla ilgili yeni bir düzenleme yapıp yapmayacağı belirsizliğini koruyor. Yargının, bu altı aylık süre boyunca iptal edilen düzenlemelerden doğacak hukuki boşluğu nasıl yöneteceği ise merak konusu.
Karar, Türkiye’de temel hak ve özgürlüklerin korunması adına bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Anayasa Mahkemesi, özellikle ifade ve toplanma özgürlüklerine yönelik aşırı müdahalelerin önlenmesi gerektiğini bir kez daha vurguladı.
