Tüketilmeyen elektrik sanayiciyi çarptı

Sanayici yüksek elektrik faturalarından dertli… Avrupa Birliği istatistik kurumu Eurostat verilerine göre Avrupa ülkeleri içinde en pahalı elektriği kullanan ülke Türkiye. Covid-19 nedeniyle sanayide çarkların yavaşlaması bile elektrik faturalarını düşürmedi, aksine artırdı. Sanayici, üretimdeki düşüşe paralel azalan elektrik tüketimine bağlı olarak faturalarında düşüş beklerken, yüzde 100 artan Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) bedeliyle Nisan ayında astronomik faturalarla şok oldu.

EPDK’nın daha önce 121 TL olarak tahmin ettiği Nisan 2020 YEKDEM birim bedeli tahminini 228 TL olarak revize ettiğini belirten Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, salgın nedeniyle tüketilmeyen elektriğin sanayiciye zam olarak geri döndüğünü söyledi. Eroğlu, “Bu zorlu süreçte katlanan YEKDEM bedeli, her şeye rağmen üretime devam etmeye çalışan sanayici için kaldırılması zor bir yük haline dönüştü. Nisan ayında sanayide elektrik tüketimi ortalama yüzde 25 düştü. Ancak düşen kullanıma rağmen YEKDEM bedeli nedeniyle faturalarımız adeta uçtu. Sanayici, tükettiği elektrik bedeli kadar YEKDEM bedeli ödemek zorunda kaldı. Örneğin Mart ayında 799 bin TL’lik elektrik faturası gelen sanayici; 110 bin TL YEKDEM bedeli öderken, Nisan ayında 936 bin TL’lik elektrik faturasında ise 316 bin TL YEKDEM bedeli ödedi” dedi.

YEKDEM bedeli kaldırılsın

Devletin, hidroelektrik santrali ile güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımları desteklemek için sanayicinin elektrik faturalarına yansıttığı YEKDEM bedelinin, üretim üzerinde ciddi ağırlık oluşturduğuna dikkat çeken Yavuz Eroğlu şu şekilde konuştu: “YEKDEM bedeli böylesine sıkıntılı bir dönemde sanayici için taşınamaz bir yük haline gelmiştir. Biz Yenilenebilir Enerjiye karşı değiliz, YEKDEM ekstra bedelinin sanayicinin elektrik faturasına yüklenmesine karşıyız. Koronavirüs nedeniyle dönmekte zorlanan sanayi çarklarını iyice olumsuz etkileyen YEKDEM bedeli, mücbir sebep kapsamında yılsonuna kadar kaldırılmalı. Aksi halde sanayici tedbir almak zorunda kalır, üretimde ciddi küçülmeler yaşanır ve hedefler tutturulmaz. Sanayideki daralma daha fazla işsizlik anlamına da gelir. İhracatta kayıplar yaşanır. Üretim maliyetlerindeki artış dünyaya mal satmaya çalışan firmalarımızın rekabet şansını zayıflatır ve yurt dışı pazarlarda kan kaybederiz. Üretim maliyetlerinde en önemli kalemlerden biri olan enerji fiyatlarının yüksek oluşu, yabancı yatırımların önünü de kapatır.”

Yenilebilir enerjiye destek, sanayiciye köstek olmamalı

Sanayicinin sırtına yüklenen YEKDEM bedeliyle faturaların yükseldiğini ifade eden Eroğlu, “YEKDEM sistemiyle devlet, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı enerji yatırımcılarını, 10 yıl süreyle döviz bazında belirli bir fiyat üzerinden alım garantisi sunarak destekliyor. Döviz bazındaki bu yüksek bedelli alım garantisinin maliyeti, sanayilerin toplam tüketim miktarına bölünerek elektrik fiyatına ekleniyor ve YEKDEM bedeli oluşturuluyor. Dolayısıyla döviz fiyatlarının yükseldiği ve havanın güneşli, akarsuların bol, rüzgârın çok estiği aylarda sanayicinin o ay ödeyeceği fatura daha da artıyor. Üstüne üstlük özellikle salgın sebebiyle olduğu gibi sanayide kapasite ve enerji kullanımı düşerse YEKDEM bedeli düşmediğinden, sanayicinin elektrik faturaları azalmıyor hatta artmaya devam ediyor” diye konuştu.