Eski Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey ile 1992 yılında Bakü’deki Cumhurbaşkanlığı sarayında görüşmüştüm. Yarım saatlik görüşme sonunda Elçibey’e, Türk kamuoyu tarafından bilinmesine en çok önem verdiği konunun ne olduğunu sormuştum. Elçibey de, “Türk halkı bilmelidir ki, Karabağ Türk dünyasının gırtlağıdır. Ermenistan Karabağ’ı tamamen ele geçirerek Türk dünyasının gırtlağını kesmeye çalışıyor. Bundan zarar görecek olan yalnızca Azerbaycan değildir, Türkiye de büyük zarar görür, çünkü Türk Dünyası’nı Türkiye’ye bağlayan tek köprü Karabağ’dır” demişti...
***
“Atatürk’ün Türk kapısı dediği Zengezur koridoru Trump rotası haline gelmiş, siz Karabağ’dan bahsediyorsunuz” diye düşünenler olabilir!
Zengezur koridoru, Rusya tarafından Ermenistan’a verilmiş olmasına rağmen, Karabağ’ın parçasıdır!
Zengezur bölgesi, 16. yüzyıldan sonra Osmanlı egemenliğindeki Karabağ Hanlığı’na bağlıydı. 19. yüzyılın başlarında Rusya tarafından işgal edildi. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde (1918-1920) Karabağ Valiliği'nin dört ilçesinden biri Zengezur ilçesiydi. Yani Elçibey, “Karabağ, Türk dünyasının gırtlağıdır” derken, Zengezur koridorunu da kastediyordu.
Nahcivan ise Moskova antlaşmasıyla Türkiye’nin garantörlüğünde Azerbaycan’a bağlanan bir özerk bölgeydi. Yalnız, Nahcivan ile Türkiye arasındaki Dilucu denilen bölge İran’ın elindeydi.
Atatürk, 18 Ocak 1932'de, dönemin Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’ı Tahran'a gönderdi. 5 Kasım 1932'de Ankara'da imzalanan anlaşmaya göre İran, Küçük Ağrı Dağı bölgesini Türkiye'ye verdi. Türkiye de de buna karşılık, Van’a bağlı olan Katur bölgesini, İran’a verdi. Böylece, Türkiye le Nahcivan arasında 18 kilometrelik bir sınır hattı oluşturuldu. Türkiye ile Nahçıvan arasında “umut köprüsü” denilen kapı ise 1992’de açılabildi.
***
Azerbaycan, Ermenistan tarafından işgal edilen Karabağ’ın büyük kısmını savaşarak geri aldı ama Zengezur koridorunu alamadı. Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 2021 yılında, Bakü’de yapılan 19.Türk Konseyi Zirvesi’nde, “Haritaya bakarsak, sanki vücudumuza hançer saplanmış, Türk dünyası parçalanmıştır. Tarihi Azerbaycan toprağı olan Zengezur şimdi Türk dünyasının birleştiricisi rolünü oynayacak. Çünkü Zengezur’dan geçen ulaşım, iletişim ve altyapı projeleri tüm Türk dünyasını birleştirecek ve Ermenistan dahil diğer ülkeler için ek fırsatlar yaratacaktır.” dedi.
Aynı zirvede dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, tarihte Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan İpek Yolu projesi gibi bütün Türk dünyasını kara yoluyla birbirine bağlayan “Trans-Hazar Uluslararası Ulaşım Koridoru”nun adının, “Turan Koridoru” olmasını teklif etti.
***
Günümüze gelindiğinde, Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanlarını "barış" için Beyazsaray'da buluşturan ABD Başkanı Trump, Zengezur koridorunun işletmesini de 100 yıl süreyle ABD'nin yapacağını açıkladı! Yani, Rusya'nın Karabağ anlaşmasıyla kontrol etmeye çalıştığı Zengezur koridoru, iki ülkenin Cumhurbaşkanı tarafından, Türkiye ve Rusya'nın sessiz kalmasıyla ABD'ye teslim edildi. ABD'nin bu bölgeye ilk gelişi 1919 yılınadır. Rus devrimi henüz oturmamışken, Kafkasya'da ABD askerleri, Taşnakçılarla işbirliği içinde, bölgedeki Türkleri katletti. Zengezur koridoru bu şekilde fiilen Ermenistan'ın kontrolüne girdi...
Rusya, 200 yıldır, Turan koridoruna, yani Türk Dünyası'nın gırtlağına çökmüştü; 100 yıl da ABD çökecek!
Rusya, Ukrayna cephesinde sağlam durabilmek için Suriye'den çekildi, şimdi de belki yine aynı sebeple Zengezur koridorunu ABD'ye terk etti. ABD, "Trump rotası" ile hem Rusya'yı, hem İran'ı, hem Türkiye'yi kontrol edecek hem de Çin'in kuşakyol projesindeki yolunu tıkamış olacak!
***
Tom Barrack ise en son “Batıya doğru uzanan bölge için değil, doğuya doğru uzanan tüm bölge için bu güvenlik mekanizmasının merkezi olmamız gerekiyor. Benim patronum sonuç istiyor. Ve bunu kendi görev süresi içinde yapmak istiyor. Burada istediği şey şu: Türkiye’nin Amerika ile yan yana, daha yüksek bir öneme ulaşması. Ortadoğu’nun bir tür İbrahim Anlaşmaları çerçevesinde barışa kavuşması. Sadece düşünün, Abraham Anlaşmaları’nı, bölgenin güçlü oyuncularından Türkiye’yi ki Türkiye her geçen gün bölgedeki önemini artırıyor; birleştirdiğinizi... Ama sadece Türkiye değil; Arap olmayan nüfusu Müslüman ağırlıklı bir ülke olarak Türkiye, İsrail, Körfez, Suriye, Lübnan, Irak, Ürdün, kuzeye çıkın Azerbaycan, Ermenistan... Bunları birleştirdiğinizde dünyanın en güçlü bölgesi ortaya çıkar. Neden olmasın?” dedi.
Yani, Türklerin kontrolünde olmayan bir Orta Doğu konfederasyonu! Trump'ın rotası bu! Açılım süreci de komisyona katılan partiler de bu rotaya hizmet ediyor...
https://www.yenicaggazetesi.com.tr/acilim-sureci-ve-trump-rotasi-943523h.htm
