Merkez Bankası davul zurnayla ilan etti. Kur Korumalı Mevduat dönemi resmen sona erdi! Üç buçuk yıl süren Cumhuriyet tarihinin en pahalı, en anlamsız, en “akıl tutulması” politikası nihayet tarihin çöplüğüne atıldı.
Sahi bu rezillik nasıl hayatımıza girmişti? Dönemin bakanı, “2021 sonunda döviz piyasalarında oluşturulan panik havası ve yüksek oynaklık sonucu devreye alındı” demişti.
***
İyi de o panik havasını kim yaratmıştı? Ülkeyi yöneten aklın, “dini kuralları referans alıp ekonomiyi öyle yönetme isteği” yüzünden değil miydi?
Enflasyon patlamış giderken, bütün dünya faiz artırırken biz “Nas var Nas” diyerek faiz indirmeye kalkınca doların bir anda 18 liraya fırlamasıyla gerçekleşti.
***
Dolar almadan dolar almış gibi yapılan, riskin özelden kamuya taşındığı bir “opsiyonlu faiz” düzeniydi… Başta ucuz görünüyordu; çünkü fiyatı etikette yazmıyordu. Oysa ekonomi tarihinin en ahmakça kararlarından biriydi…
Maliyeti parasal olarak hesaplamaya çalışmak anlamlı değil… Nitekim sayesinde enflasyon yıllara yayılan bir yangına döndü, gelir dağılımı bozuldu, bütçe vergi zamlarıyla ayakta tutuldu, güven duygusu eridi.
***
Bunların muhasebe kaydı var mı? Yok! “Günahı 60 milyar dolar” olarak hesaplamak, yangının dumanına bakıp itfaiye faturası çıkarmak gibi… Gerçeklerden çok uzak!
Oysa o gün yapılması gereken basitti… Hızlıca hatadan dönmek, borçlanma maliyetini olması gereken yere çekmek. Ama olmaz! İdeolojik saplantı, akıl ve bilimin önüne geçti. Ülke, sonu başından belli olan bir maceraya sürüklendi…
***
Bitti mi? Hayır! Üstelik bu ballı sistemden elde edilen gelire bir de stopaj muafiyeti getirdiler, şirketlere kurumlar vergisi avantajı sağladılar. Yani zenginin vergisini de affettiler, o yükü de yine garibanın sırtına vurdular.
Bugün geldiğimiz yer: “Yeni KKM yok, eskiler bitince mevzuat kalkacak.” Peki her şey düzeldiği için mi sona erdirildi?
Enflasyon kalıcı tek haneye indi mi? Kur oynaklığını yapısal olarak mı çözdük? Sermaye birikimi kanalları şeffaflaştı mı? Yoksa onun yerine “Carry Trade” denilen başka bir emme basma tulumba mı devreye sokulduğu için mi ihtiyaç kalmadı?
***
Ülkem için üzüldüğüm nokta KKM’ye gömülen yıllar, Türkiye’ye bir şey öğretemedi galiba! Düşük gösterilen kurla “fiyat istikrarı” resmedince gerçek enflasyon ortadan kalkmadı; sadece fatura ertelendi.
Sahi bundan sonra “döviz riski kimin üstünde” sorusuna hazır mıyız? Şemsiye kapandı ama yağmur dinmedi. Yine ilk sağanakta şapkada tavşan mı arayacağız acaba?
***
Nihayetinde cenaze töreni bitti. Helvamızı yediyseniz taziye çadırını toplayabilirsiniz. Şimdi herkes sessizce dağılsın ve nesiller boyu ödeyeceği faturayı beklemeye başlasın.
Merak etmeyin, bu enkazın sorumluluğunu kimse üstlenmeyecek. Onlar şu aralar koltuk derdindeler. Hırsları uğruna Türkiye’yi bile feda edebilirler!
https://www.nefes.com.tr/yazarlar/murat-muratoglu/nasin-enkazi-57313
