Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, son dönemde artan orman yangınları ve yangınla mücadele yöntemlerine ilişkin TRT Haber'de açıklamalarda bulundu. Bakan, özellikle gece görüşlü helikopterlerin kullanılmaması yönündeki eleştirilere yanıt verdi.
Yumaklı, son açıklamasından bu yana çıkan 69 yangından 67'sinin kontrol altına alındığını, sadece Afyon'un Hocalar ve Denizli'nin Tavas ilçelerindeki yangınların aktif olduğunu ancak herhangi bir tehdit oluşturmadığını belirtti.
Orman yangınlarının küresel bir sorun haline geldiğini vurgulayan Bakan Yumaklı, 2024 yılında çıkan yangınların yüzde 96'sının doğrudan veya dolaylı olarak insan kaynaklı olduğunu ifade etti. Yumaklı, sadece yüzde 4'ünün yıldırım gibi doğal nedenlerden kaynaklandığını söyledi. Bakan, yangın riskini belirleyen "3-30" kuralına da dikkat çekerek, hava sıcaklığının 30 dereceyi, rüzgar hızının saatte 30 kilometreyi aşması ve nem oranının yüzde 30'un altına düşmesi durumunda yangın riskinin ciddi ölçüde arttığını kaydetti.
Yangınla mücadelede Cumhuriyet tarihinin en güçlü hava ve kara filosuna sahip olduklarını belirten Yumaklı, 27 uçak, 105 helikopter ve 14 adet Bayraktar İHA ile yangınlara 7/24 müdahale ettiklerini dile getirdi.
Tartışma konusu olan gece görüşlü helikopterler hakkında da konuşan Yumaklı, beş adet gece görüşlü helikopterlerinin olduğunu ve geçen sene kullanıldığını ancak bu yıl kullanmak için "ortam ya da gerekçenin" oluşmadığını söyledi. Yumaklı, bu helikopterlerin can tehlikesi veya yerleşim yerlerinin korunması gibi kritik durumlarda kullanıldığını, gece uçuşlarının riskli olması nedeniyle kullanım kararlarının bilimsel gerekliliklere dayandığını vurguladı. Bakan ayrıca, "Gece görüşlü uçak diye bir şey yoktur" ifadelerini kullanarak iddiaları net bir dille yalanladı.
Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2002'de kara aracı olarak, arazöz olarak sadece 637 tane arazözü vardı Türkiye'nin. Bugün 1786 tane… İlk müdahale aracı diye bir şey yoktu. Şu anda 2 bin 742 tane. Bunlar çok hızlı bir şekilde hareket edip arkalarındaki hızlı müdahale kitleriyle beraber oradaki çıkan yangına ilk anda müdahale eden arkadaşlarımız. Zaten şu veriyi de vereyim. Bu sebeple biz yangınların yüzde 95'ini 10 hektara ulaşmadan söndürmüş oluyoruz. Yani herhangi bir şekilde hani bu 4 bin 477 rakamını verirken de onu söyledim. Bu yangınların hepsinin ekranlarımıza çok şiddetli yangınlar olarak yansımamasının işte gerekçesi bu kabiliyet. Sadece 300 tane iş makinası varken şu anda 831 iş makinası var."
Gece görüşlü müdahale araçlarına dair tartışmalara da değinen Yumaklı, şunları söyledi:
"Bizim beş gece görüşlü helikopterimiz var. Biz bunu geçen sene de kullandık. Bu sene kullanmak için ortam ya da gerekçemiz olmadı. Bunu özellikle altını çizerek söylüyorum. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de gece görüşlü helikopterlerin kullanılması bir can tehlikesinin olması durumunda, yerleşim yerlerinin ya da kritik tesislerin korunması gerektiğinde kullanılır. Çünkü gece uçuşu o kadar kolay bir hadise değildir. İşte teller vardır, yükseltiler vardır ve dünyada da pek çok ülkede aynı bizim gibi eğer gece görüş kullanılacaksa bizim gibi yapılır.
Şimdi bize hep söyleniyor, hemen buraya bir gece görüşü gönderelim. O şekilde değil. Ben buradan tekraren şunu belirtmek istiyorum. Biz hiç kimseyi ikna etmek için ne kara araçlarımızı ne hava araçlarımızı ne gece görüşlerimizi geçit yaptıracak durumda değiliz. Yangının durumuna, seyrine, gerekliliklerine göre hem kara araçları hem hava araçları, eğer gerekiyorsa da gece görüşler kullanılır. Yani bu sadece biz istedik diye olabilecek bir şey değildir. Bunu tamamen gereklilikler belirler. Bütün dünyada olduğu gibi. Bu işin bilimiyle alakalı bir konudur, özelliğiyle ilgili bir konudur. Yani elbette uzmanlığı olmayan kişilerin yorumları bu. Dolayısıyla bu konunun altını çizmek istiyorum. Bir şey daha var. O da yine siz söylemediniz ben söyleyeyim. Gece görüşlü uçaklar. Dünyada gece görüşlü uçak diye bir şey yok. Yani gece görüşlü, işte ekipmanları kullanan pilotların kullandığı helikopterler vardır."
Bakan, 2025 yılının ilk yedi ayında çıkan 4.477 yangından 1.928'inin ormanlık alanda, kalanların ise orman dışı alanlarda meydana geldiğini, yangınların yüzde 95'inin 10 hektara ulaşmadan söndürüldüğünü belirtti. Yumaklı, 2002 yılında 637 olan arazöz sayısının bugün 1.786'ya, ilk müdahale aracı sayısının ise 2.742'ye çıktığını açıkladı.
Yumaklı, yangın söndürmede kullanılan air traktörlerin sayısının 20'ye çıkarılacağını ve 2028'den itibaren TUSAŞ tarafından geliştirilen ağır sınıf helikopterlerin envantere katılacağını da duyurdu. Orman yangınlarıyla mücadelede kayıtlı 132 bin gönüllü bulunduğunu söyleyen Bakan, "Ekim 2025'e kadar teyakkuz halindeyiz" diyerek vatandaşları ormanları koruma konusunda dikkatli olmaya çağırdı.